Met z’n allen bouwen aan een zeilschip van cement

In Coverstory, Zeilboten by Tessa HeerschopReageer

De Berrona is een prachtige kitsgetuigd tweemast zeilschip, dat de laatste 12 jaar lag weg te kwijnen in een loods in Huizen. Gepensioneerde Mike Zuur vond het schip en besloot een project van haar te maken. Samen met vrijwilligers, werklozen en jonge enthousiaste mensen wil hij het schip weer in originele staat brengen.

Ferrocement

Het schip is gebouwd van ferrocement, een dun soort cement dat uit laagjes bestaat en waar een dunne bewapening van bijvoorbeeld kippengaas inzit. Voordeel van dit materiaal zijn de geringe onderhoudskosten en de lange levensduur, nadeel is de is het arbeidsintensieve karakter. Tot midden jaren ’70 werden in Nederland jachten bedrijfsmatig gebouwd van ferrocement. Het bekendste Nederlandse voorbeeld is het ca. 11 meter lange zeiljacht De Zeeuwse Stromen, waarmee P. van der Lugt vanaf 11 augustus 1981 in 286 dagen als eerste Nederlander een solo wereldomzeiling volbracht.

Kitsgetuigd

Een tweemaster waarvan de voorste mast langer is dat de achterste, maar waarbij het achterste zeil, de bezaan, wel een aanzienlijke bijdrage aan de voortstuwing levert is kitsgetuigd. De voorstuwing bij een kitsgetuigd jacht is evenwichtig verdeeld over voorzeilen, grootzeil en bezaan. Hierdoor is dit tuig bijzonder handzaam. Het grootzeil is kleiner waardoor de krachten kleiner zijn. Snel reven kan door simpelweg het grootzeil te strijken en alleen op bezaan en voorzeil door te varen.

Dit type tuigage is vooral bij zeezeilers erg populair. De handzaamheid vraagt wel een prijs in de vorm van snelheid en hoogte die het schip kan lopen. Hierdoor kom je het tuig op een modern wedstrijd jacht niet meer tegen.

Berrona

De Berrona moet in twee jaar tijd weer in originele staat hersteld worden. Het opknappen gebeurt met langdurig werkelozen en mensen die omgeschoold willen worden. De sociale dienst van Naarden, Bussum en Huizen sturen mensen naar de werf. Doel is niet alleen het schip herbouwen, maar ook dat de vrijwilligers weer een werkritme krijgen, een doel in hun leven hebben en ze terug kunnen kijken op een geslaagd project. Daarnaast leren ze een vak als scheepstimmerman, zeiler of schilder.

Vrijwilligers gebruiken

Organisator Mike Zuur wil vooral niet dat mensen denken dat hij vrijwilligers ‘gebruikt’ om gratis een boot op te knappen: ‘Ik ben een gepensioneerd zeilinstructeur en dit lijkt me gewoon een heel goed plan. Als het schip af is, gaan we alleen voor goede doelen varen. Dit is absoluut geen commercieel project, het is echt de bedoeling dat we hiermee mensen helpen.’

Kinderen

De (oud) zeilinstructeur Zuur wil gaan varen met kansarme kinderen via bijvoorbeeld Jantje Beton, wat heel toepasselijk is bij een cementen schip. ‘Ik wil dat kinderen iets meemaken wat ze niet meer vergeten. Even de wind door de haren laten gaan en denken aan iets anders dan een nare thuissituatie.’

Financiering

De financiering komt van een aantal sponsors, zoals Jachthaven Naarden. ‘Wij doen het werk, maar zij controleren en geven advies hoe we moeten werken.’ Daarnaast krijgt het project veel spullen van lokale ondernemers. Op de Hiswa zocht Zuur afgelopen week nog sponsors, want er is ook geld nodig voor groter materieel. ‘Met lokale clubs lukt het allemaal wel en we krijgen echt veel spullen, maar op de lange termijn heb je meer geld nodig. We moeten bijvoorbeeld geld betalen voor benzine, onderhoud en liggeld.’

Hij benadrukt dat er geen geld wordt uitgegeven aan personeel. ‘Iedereen werkt hier vrijwillig, ik ook en de toekomstige schipper gaat ook vrijwillig varen.’

Beroepen leren

De vrijwilligers leren schuren, plamuren, lakken en schilderen. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan motor en aandrijftechniek, elektrotechniek en navigatie elektronica, houtbewerking en timmeren, masten, tuigage en zeilen, interieur ontwerp en indeling. Maar ook mensen die niet zo technisch zijn, kunnen meewerken aan het project. Zo zijn er mensen nodig voor de marketing, PR, fondswerving en sponsoring en administratie.

Restauratie

Over twee jaar moet het schip weer in de vaart komen. De restauratie is drie maanden geleden begonnen met het afbreken en kaalstrippen van het schip. Er komen onder andere een nieuwe motor en een modern interieur met aanpassingen voor gehandicapten.

De sociale dienst stuurt vijf dagen per week een projectleider en maximaal vijf vrijwilligers per dag. Als de boot gaat varen, kunnen er ongeveer zes gasten mee aan boord. Bijvoorbeeld een gezin met kinderen dat dan een dagje op het IJsselmeer gaat varen.

Geschiedenis Berrona

De Berrona is een Colin Archer ontwerp van de bekende Canadese Scheepsarchitect C. Norris. Het bijzondere van de Berrona is dat zij van beton (ferrocement) is gemaakt. Ferrocement wordt sinds 1860 toegepast in de scheepsbouw en is oersterk en bijna onverwoestbaar.

De Berrona heeft een totale lengte van bijna 15 meter en zij weegt 12 ton. Zij heeft 2 masten en is kitsgetuigd, dat wil zeggen dat de voorste mast langer is dan de achterste mast.

De Berrona is met veel liefde en toewijding begin jaren 80 gebouwd in Nederland door de familie Mellema die nu woonachtig zijn in Frankrijk en zij hebben ingestemd om de Berrona voor € 1,= aan de Berrona Stichting over te dragen. Zij hebben hele bijzondere herinneringen aan de Berrona en zijn blij dat het schip voor een goed doel wordt gebruikt.

Technische details Berrona:

Lengte: 26 meter

Tuigage: Kitsgetuigd, twee masten

Gewicht: 12 ton

Website: Berrona.nl

 

Tessa HeerschopMet z’n allen bouwen aan een zeilschip van cement

Reageer